Sprawozdanie z wycieczki do Krakowa w dniu 11.04.2023r.

                              Podgórze -  Święto Rękawki

    O godzinie 8²⁸ wyjechaliśmy z Katowic do Krakowa. W trakcie podróży uczestnicy zapoznali się z historią Podgórza oraz Święta Rękawki, które obchodzone jest każdego roku w pierwszy dzień po poniedziałku wielkanocnym. Jest to starosłowiańskie święto powitania wiosny obchodzone na Wzgórzu Lasoty i Kopcu Krakusa. Dowiedzieliśmy się również skąd pochodzi nazwa Rękawka.

Według legendy – mogiła legendarnego założyciela Krakowa.

A w rzeczywistości? Faktów znamy niewiele, zaś tajemnica goni tu tajemnicę…

Książę (według innej wersji król) Krak miał być legendarnym założycielem Krakowa. Gdy zmarł, poddani z wdzięczności za jego dobroć i sprawiedliwe rządy usypali mu mogiłę w formie kopca. Tyle mówi legenda.

Faktów znamy niewiele: pewne jest, że kopiec to najstarsza budowla w mieście, jego wysokość to 16 metrów, średnica u podstawy liczy 60 metrów, zlokalizowano go na prawym brzegu Wisły (w Podgórzu), na wapiennym wzniesieniu Krzemionek. Poza tym tajemnica goni tu tajemnicę: kiedy, dzięki komu i dlaczego powstał kopiec? Niczego nie wiemy na pewno.

Być może usypano go w VIII wieku. Wskazuje na to brązowa spinka awarska z tego okresu (Awarowie, lud koczowniczy z Azji Środkowej, przybyli na tereny Europy Wschodniej w VI wieku), którą archeolodzy odnaleźli we wnętrzu kopca. Niektórzy naukowcy łączą jednak jego powstanie z Celtami i ich kalendarzem astronomicznym, datując go na I wiek n.e. Wskazywać na to ma wzajemne położenie kopców Krakusa i oddalonego o 10 km Wandy (w Nowej Hucie).

W czasach przedchrześcijańskich kopiec był przypuszczalnie miejscem słowiańskich zaduszek, obchodzonych wiosną. Oddawano tu cześć zmarłym i urządzano stypy. Tradycja świętowania na i przy kopcu przeniosła się w czasy chrześcijańskie, a uroczystości zamieniły się w festyn. Podczas zabaw palono tu ogniska, urządzano zawody szermiercze, a biednym ze szczytu kopca rzucano jedzenie i pieniądze. Ten odpust, odbywający się do dziś we wtorek po Wielkanocy tutaj, oraz przy kościółku św. Benedykta na sąsiednim wzgórzu Lasoty, nosi nazwę Rękawka. Językoznawcy odnoszą tę nazwę do czeskiego rakew (trumna) lub serbskiego raka (grób), co mogłoby potwierdzać, że kopiec był miejscem kultu zmarłych przodków, lub po prostu grobem. Natomiast tradycja mówi, że poddani Kraka nosili ziemię na jego mogiłę w rękach i rękawach, co uwieczniła nazwa.

Wciąż jednak nic nie wiemy na pewno. Mityczny założyciel Krakowa pilnie strzeże swoich sekretów...

Po dotarciu do Krakowa podjechaliśmy tramwajem numer 3 na Podgórze, skąd zdobyliśmy szczyt kopca Krakusa. Widok na panoramę Krakowa był przepiękny tym bardziej, że pogoda dopisała. Słonko to opalało nasze twarze, to chowało się za chmurki.

Dotarliśmy na miejsce przed otwarciem imprezy, co umożliwiło nam spokojne obejrzenie wszystkich wystaw, miejsc handlowo-usługowych, gastronomicznych, strojów średniowiecznych, zbroi, rzemiosła oraz potraw z dawnego codziennego życia Słowian.

Około godziny 11³⁰ zaczął się wielki pochód w strojach rycerskich, oraz starosłowiańskich. Przy akompaniamencie muzycznym wszyscy udali się na szczyt kopca, gdzie był pokaz ognia i otwarcie święta Rękawki.

Następnym punktem programu był bieg bez zasad. Uczestnicy poprzebierani mogli robić wszystko według własnej fantazji z przeciwnikami w biegu (np. uderzać, podstawiać nogę itp.).

Następnie przedstawiono poszczególne grupy uczestników Święta.

Przewidziane były jeszcze inne atrakcje, lecz my udaliśmy się na dalsze zwiedzanie Krakowa. Było bardzo dużo uczestników imprezy.

Po drodze zwiedziliśmy Cmentarz Podgórski, a na nim bardzo dużo starych (ale zadbanych, odrestaurowanych) grobów.

Następnie udaliśmy się na Rynek Starego Krakowa. Tu zwiedziliśmy; Sukiennice, Wieże Ratuszową, pomnik Adama Mickiewicza, Kościół Mariacki.

W czasie wolnym udaliśmy się na Mały Rynek, gdzie posililiśmy się i napoili każdy wg własnego uznania.

Następnie przeszliśmy ulicą Floriańską przez Bramę Floriańską do Barbakanu, oraz na Plac Jana Matejki pod Pomnik Grunwaldzki.

Po czym udaliśmy się na dworzec PKP i pociągiem o godzinie 17²⁶ wróciliśmy do Katowic, gdzie przywitał nas deszcz i ziąb.

Wycieczka była udana, pogoda dopisała, humory też. W wycieczce brały udział cztery osoby.

Wycieczkę prowadził i opisał w sprawozdaniu

                                                                                         Eugeniusz Jureczko