PTTK
Sprawozdanie z wycieczki ZAMKI i PA£ACE POGRANICZA ¦L¡SKA I MORAW

                                         Sprawozdanie z wycieczki

            ZAMKI i PA£ACE POGRANICZA ¦L¡SKA I MORAW:

    £aziska Ma³e, Godów, Go³kowice, Karwina–Darkov Lazne, Podobora,

               Terlicko, Frydek, Koñczyce Wielkie i Ma³e, Pielgrzymowice

                                                           13 maja 2023


Zgodnie z rocznym planem imprez Ko³a w dniu 13.05.2023 odby³a siê wycieczka: Zamki i Pa³ace Pogranicza ¦l±ska i Moraw. Po przeje¼dzie autostrad± A1 do Gorzyczek zwiedzili¶my w £aziskach Ma³ych przepiêkny drewniany gotycki ko¶ció³ z 1467 roku, najstarszy na pograniczu ¦l±ska Cieszyñskiego z piêknymi freskami malowanymi na deskach w ca³ym wnêtrzu ko¶cio³a pw. Wszystkich ¦wiêtych. Nastêpnie przejechali¶my drog± wzd³u¿ granicy z Czechami na Olzie do Godowa, gdzie zobaczyli¶my obok budynku gminy poplenerowe drewniane rze¼by ró¿nych bajkowych postaci, szerok± Dolinê Olzy i tablice historyczne opisowe gminy Godów wraz ze zdjêciami zabytków. Z miejscowo¶ci Godów pochodzi³ ju¿ nie¿yj±cy, bardzo znany aktor Franciszek Pieczka, który by³ Honorowym Obywatelem Godowa. Z kolei w Go³kowicach zobaczyli¶my nastêpny drewniany ko¶ció³ pw. ¦w. Anny z 1878 r. ale niestety by³ zamkniêty. Nie uda³o nam siê przejechaæ do Czech przez przej¶cie graniczne w Pietrowicach, gdy¿ by³o z nieznanych powodów zamkniête i musieli¶my objechaæ 20 km przez Marklowice Górne, aby wjechaæ do Karwiny. Karwina nie by³a w planie zwiedzania, wiêc dojechali¶my do uzdrowiska Darkov Lazne, aby napiæ siê smacznej kawy w zdrojowej kawiarni i pokosztowaæ s³odko¶ci. Z mostu ¿elbetowego na Olzie podziwiali¶my panoramê miasta i Beskidy. W Podoborze czê¶ci gminy Chotebuz zobaczyli¶my zrekonstruowane grodzisko pierwszych S³owian z VIII w. na wysokiej skarpie Doliny Olzy - 4 km przed Cieszynem. Jest to jedyne grodzisko tak dok³adnie odtworzone na starych znalezionych w II po³owie XX w. i odkopanych fundamentach z pni i bali. Nie ma drugiego tak starego grodu na ca³ym Podbeskidziu polskim i czeskim. Ogrodzono palisad± podgrodzie i gród prawie 2 ha oraz wybudowano 8 chat z drewna z polep± z gliny krytych trzcin± i jeden d³ugi budynek gospodarczy z warsztatem tkackim, ku¼ni±, ko³em garncarskim, strojami i ubiorami, narzêdziami pracy z ¿elaza oraz zbroi. Czê¶æ eksponatów jest oryginalnych wykopanych na miejscu grodziska, a czê¶æ jest wiernymi kopiami. W chatach o ró¿nym przeznaczeniu jest równie¿ pokazane wyposa¿enie: prycze do spania, paleniska, gliniane garnki, ¿arna itp. W czê¶ci muzealnej w nowoczesnym budynku przy wej¶ciu na teren grodziska z kolei zobaczyli¶my stroje, oryginalne narzêdzia, mapy z trasami wêdrówki ludów, opis ¿ycia staro¿ytnych S³owian itd. Ca³o¶æ robi du¿e wra¿enie i warto to zobaczyæ. Potem pojechali¶my do Cierlicka (Terlicko), gdzie rozbi³ siê w dniu 11.09.1932 r. polski samolot RWD-6 z polskimi lotnikami Franciszkiem ¯wirko i Stanis³awem Wigur± w drodze na zlot lotniczy do Pragi. Zginêli obydwaj na miejscu. Byli zwyciêzcami 32 Challenge  lotniczego w Pary¿u i wybitnymi sportowcami. We Frydku najpierw zwiedzili¶my ogromny barokowy ko¶ció³ pw. Nawiedzenia NMP, gdzie znajduje siê s³yn±ca cudami kamienna figura MB z Dzieci±tkiem wysoko¶ci 1m i jest to najbardziej znane sanktuarium pielgrzymkowe na ca³ym ¦l±sku Cieszyñskim i na Pó³nocnych Morawach. Ko¶ció³ jest piêknie wymalowany z ogromnym o³tarzem kolumnowym i wspania³ymi z³oceniami, oraz kryszta³owym ¿yrandolem. Miejscowa przewodniczka opowiedzia³a nam spo³ecznie o historii powstania ko¶cio³a, uzdrowieniach i pielgrzymkach, oraz da³a ka¿demu folderek po polsku z opisem ko¶cio³a i jego parafii. We Frydku mieli¶my zamówiony o godz. 14-tej wstêp do Muzeum Beskidy w zamku ksi±¿±t cieszyñskich. Po Cieszynie by³o to w XVI w. drugie co do wielko¶ci miasto w Ksiêstwie Cieszyñskim, oraz ogromny zamek wielokrotnie przebudowany i powiêkszany przez kolejnych w³a¶cicieli. Przez ostatnie 200 lat w³a¶cicielami byli Habsburgowie do 1945r. W zamku zobaczyli¶my ponad 20 sal z wyposa¿eniem z epoki od XVI do XIX w.

W zamku widzieli¶my salê rycersk± z herbami szlachty cieszyñskiej, sypialniê, jadalniê, pokój Pani zamku oraz Pana, pokój przyjêæ go¶ci (audiencji), salon gier, kaplicê zamkow± itd. Zwiedzanie kolejnych sal by³o z przewodniczk± po czesku, wiêc ja czyta³em tekst opisu sal w jêzyku polskim. Sz³o to sprawnie i zwiedzanie zakoñczyli¶my o godz. 15-tej. Do godz. 16-tej by³ czas wolny na rynku Frydka na zwiedzanie indywidualne, pój¶cie na zakupy i do lokali na kawê oraz posi³ek. W drodze powrotnej zobaczyli¶my w Koñczycach Wielkich piêknie utrzymany barokowy drewniany ko¶ció³ pw. Micha³a Archanio³a z 1777 r. oraz z daleka pa³ac hrabiego Thun - niestety zamkniêty bêd±cy w rêkach prywatnych. Z kolei w Koñczycach Ma³ych zobaczyli¶my renesansowy zamek zwany „Ma³ym Wawelem Cieszyñskim” z XVI w. W czê¶ci zamku znajduje siê lokal gastronomiczny, czê¶æ hotelowa, a w drugim skrzydle po³udniowym Muzeum Regionalne w tym czasie gdy byli¶my by³o ju¿ zamkniête. Wokó³ zamku jest rozleg³y park oraz du¿e jezioro z romantycznym mostkiem, du¿y parking i niedaleko barokowy ko¶ció³ z 1713 r., sanktuarium Nawiedzenia NMP. Ostatnim punktem programu ca³odziennej wycieczki by³y Pielgrzymowice gdzie urodzi³ siê w 22.10.1826 r jako syn nauczyciela wiejskiej szkó³ki znany dzia³acz polsko¶ci na ¦l±sku Karol Miarka. Budynek dawnej szko³y na którym jest pami±tkowa tablica zosta³ powiêkszony i przebudowany i obecnie mie¶ci siê w nim przedszkole. Zobaczyli¶my równie¿ b. ciekawy barokowy zabytkowy drewniany ko¶ció³ pw. ¶w. Katarzyny z lat 1675-80. Powrót do ¦wiêtoch³owic nast±pi³ o godz. 19.30. Program wycieczki przygotowa³, zorganizowa³, opowiada³ historiê zwiedzanych obiektów i miejscowo¶ci oraz prowadzi³ kol. Myrta Mieczys³aw. W wycieczce uczestniczy³o 19 osób z oddzia³u PTTK z ¦wiêtoch³owic i nie tylko.

                                                                                                    Myrta Mieczys³aw