Sprawozdanie z wycieczki

         ZAMKI i PAŁACE POGRANICZA ŚLĄSKA I MORAW: 

Sośnicowice, Syfon Kłodnicy pod Kanałem Gliwickim, Koźle, 

  Większyce, Gościęcin, Grobniki, Głubczyce, Cvillin, Krnov

                                                        11 maja 2024

    Zgodnie z rocznym planem imprez Koła w dniu 11.05.2024 odbyła się VIII kolejna wycieczka na trasie Zamki i Pałace Pogranicza Śląska i Moraw. Po przejeździe Trasą Średnicową nr 902 i drogą nr 408 do Sośnicowic zwiedziliśmy kościół parafialny, rynek miasta, oraz ogromny późnobarokowy pałac Karola von Hoditza, ale tylko z zewnątrz, gdyż obecnie znajduje się tam Dom Pomocy Społecznej. Potem pojechaliśmy do Kędzierzyna Blachowni, gdzie przy moście trasy drogowej nr 40 jest wybudowany niebywały obiekt hydrotechniczny: dwupoziomowe skrzyżowanie rzeki Kłodnicy szerokiej tutaj na 10 m, oraz Kanału Gliwickiego szerokości 50 m. Wody rzeki Kłodnicy przepływają pod Kanałem Kłodnickim przez żelbetowy syfon, gdyż różnica poziomów wody obu cieków wynosi ok 3 m, a zanurzenie dużych statków może być większe. Dojście wzdłuż Kanału Gliwickiego ok. 700 m od parkingu na obrzeżu wysokopiennego lasu umilały nam śpiewy ptaków leśnych. Pojechaliśmy następnie do Koźla, gdzie pod zamkiem czekał na nas przewodnik pan Tomasz. Zobaczyliśmy piastowski zamek, gdzie znajduje się Muzeum Ziemi Kozielskiej, odcinek murów obronnych miasta, 3 obiekty fortu Twierdzy Koźle z XVIII w, gotycki kościół parafialny, rynek miasta z rzeźbami koziołków i fontanną z panienką, klasztor franciszkanów z  trójwymiarowym namalowanym ołtarzem, zabytkowe kamienice i niszczejące duże zabudowania Podzamcza. Pojechaliśmy na prawy brzeg Odry zobaczyć ogromny niebywały fort Montalambert w kształcie rotundy o średnicy ok 80 m i wysokości ok. 20 m wybudowany w 1805 r, a następnie Port Rzeczny Koźle. Był to największy port rzeczny towarowy w XIX w. na Śląsku i po II wojnie w Polsce z największym tonażem przeładunku towarów: węgla, zboża, żwiru, piasku i innych towarów budowlanych, ropy naftowej i benzyny, drewna, tarcicy i nawet towarów kolonialnych szczególnie w XIX w. i w okresie międzywojennym. Obecnie 5 dużych basenów portowych, gdzie cumowały statki i barki oraz ogromne place składowe stoją puste. Transport towarów dużymi TIR-ami wyparł transport drogą rzeczną. Przy porcie stoją puste i niszczeją ogromne przepiękne kamienice i hotele dawnych kupców z XIX w, gdzie były restauracje, sklepy, magazyny towarów kolonialnych, domy uciech, mieszkania pracowników portu itp. - jak w każdym porcie na świecie. W pobliżu była papiernia, tartaki, palarnie kawy, młyny zbożowe, ogromne stocznie rzeczne itd. -wszystko jest nieczynne. Żal na to patrzeć. Następnym punktem programu były Większyce: cudowny neogotycki pałac (bardzo bogatego radcy handlowego Marca Heymana) wybudowany w 1871 r. W bajkowym pałacu w otoczeniu przepięknego parku znajduje się luksusowy hotel i restauracja. Kawy nie napiliśmy się, bo 4 sale zarezerwowano na przyjęcia komunijne. Również zajęta była pobliska restauracja. Na szczęście w „Żabce” była smaczna kawa, hot dogi, ciastka itp. Po posiłku pojechaliśmy zobaczyć perełkę architektury drewnianej na Opolszczyźnie kościół odpustowy św. Brykcjusza w Gościęcinie. Kościół wybudowano w 1674 r obok cudownego źródełka oraz pustelni i jest pięknie wymalowany z wyposażeniem barokowym. Napiliśmy się wody ze źródła, skorzystaliśmy z toalety u siostrzyczki zakonnicy mieszkanki pustelni i opiekunki sanktuarium i pojechaliśmy do Grobnik, gdzie znajdowała się komandoria zakonu joannitów (zakonu maltańskiego). Dawna siedziba zakonu obrońców Grobu Świętego w Jerozolimie im. Jana Chrzciciela tzw. joannici mieszkali tu od XIII w, posiadali kilkanaście wsi, wybudowali wiele kościołów i duży 3 piętrowy renesansowy zamek w Grobnikach. Zakon zlikwidowano w 1810 r, a majątki przejęli różni właściciele. Po II wojnie w zamku mieścił się Wiejski Dom Kultury. Obecnie w zamku prowadzony jest kapitalny remont. Do Głubczyc jednego z najstarszych i najbogatszych miast Ziemi Opolskiej, a właściwie już Moraw jest z Grobnik tylko 2 km. Niestety miasto zostało zniszczone w 40% podczas II wojny Światowej w 1945 r, a szczególnie starówka. Odbudowano tylko w stylu epoki 5 kamieniczek, renesansowy ratusz i kościół pw. Jana Chrzciciela. Gotycki kościół wielokrotnie powiększony i przebudowany jest obecnie w stylu neogotyku. Robi ogromne wrażenie swą monumentalnością i wyposażeniem. Zachowało się również z fortyfikacji 9 baszt i duża część murów obronnych. Następnie pojechaliśmy już do Czech. Najpierw wyjechaliśmy na górę Cvilin (423 m npm), 130 m nad miastem Karniów CZ. KRNOV. Na Cwilinie znajduje się Sanktuarium 7 Boleści NMP, wieża widokowa, oraz rozległy park leśny. Barokowy kościół z przepięknymi freskami, ołtarzami i ozdobami był budowany w latach 1722–1728. Po zwiedzeniu sanktuarium przeszliśmy 600 m grzbietem Cvilinu do kamiennej wieży widokowej wysokości 29 m wybudowanej przez właściciela tych ziem księcia Jana Lichtensteina w 1905 r i górującej nad miastem. Przepiękna panorama miasta i Pogórza Gór Opawskich i Jesioników! Po spacerze i wypoczynku w parku (och jakie pachnące powietrze!) zjechaliśmy na dół na parking przy zamku. Przeszliśmy główną promenadą miasta obok kościoła św. Marcina, 2 trójkątne rynki, ratusz do klasztoru minorytów, gdzie obok w restauracji była godzinna przerwa na piwo, kawę, drobny posiłek lub obiad. Był czas wolny na rynku na zwiedzanie indywidualne, pójście na zakupy i do lokali na kawę oraz posiłek. W drodze powrotnej solidnie lało w okolicach Głubczyc. Powrót do Świętochłowic nastąpił o godz. 19³⁰.

Program wycieczki przygotował, zorganizował, opowiadał historię zwiedzanych obiektów i miejscowości, kol. Myrta Mieczysław. 

W wycieczce uczestniczyło 25 osób z Oddziału PTTK z Świętochłowic i nie tylko.

                                                                      Myrta Mieczysław