PTTK
Sprawozdanie z wycieczki: POMORZE, ¯U£AWY

                  Sprawozdanie z wycieczki: POMORZE, ¯U£AWY

                                30 maja - 2 czerwca 2024


    Zgodnie z rocznym planem imprez Ko³a w dniach 30.05-02.06.2024 odby³a siê   4-dniowa wycieczka na Pomorze.

   W pierwszym dniu po drodze zobaczyli¶my przepiêkny oryginalny gotycki zamek na wodzie z XIV w. i piêkny park w Oporowie rodziny Oporowskich. Potem pojechali¶my do pobliskiego Kutna na kawê i obowi±zkowy postój (30 min). Nastêpnie przejechali¶my do Pelplina zobaczyæ trzeci co do wielko¶ci w Polsce gotycki ko¶ció³ - bazylikê katedraln± i dawne opactwo cystersów. Podziwiali¶my piêkne gotyckie wnêtrze tylko przez kratê, gdy¿ ko¶ció³ by³ zamkniêty. Za to podziwiali¶my w ca³ej krasie przepiêkne ogrody cysterskie: klomby, pergole, ukwiecone rabaty, ¿ywop³oty i fontanny z rze¼bami ogrodowymi. Z kolei w Tczewie w ³adnie zorganizowanym parku rozrywki i wypoczynku nad Wis³± zobaczyli¶my najd³u¿szy kiedy¶ most kolejowy w Europie z 1856 r. z oryginaln± stalow± konstrukcj± i 4 wie¿yczkami jak w ¶redniowiecznym zamku. Kolacja by³a w restauracji SWOJSKIE SMAKI w Pszczó³kach, a noclegi w hostelu ARS w Kolniku. Po kolacji by³ wieczorek zapoznawczy z piciem wina „Myrtos” z winnicy Hogoberg.

   W drugim dniu po ¶niadaniu po¶pieszyli¶my do Malborka zwiedziæ z przewodnikiem najwiêkszy gotycki ceglany zamek na ¶wiecie, siedzibê Wielkich Mistrzów Zakonu Krzy¿ackiego wpisany do zabytków UNESCO (Zakon Szpitalników NMP Rycerzy Niemieckich w Jerozolimie). Trzy godzinne zwiedzanie zamku Dolnego, ¦redniego i Wysokiego z kolejnymi murami obronnymi, fosami, zwodzonymi mostami, ogromnych sal posiedzeñ rycerzy, sali kapitulnej, refektarza, sal zaplecza gospodarczego, kuchni, sypialni i garderoby Wielkiego Mistrza, oryginalnych latryn w gdanisku, kaplicy zamkowej itp. zrobi³o na nas ogromne wra¿enie. Szczególnie piêknie siê prezentuje Muzeum Bursztynu oraz wystawa broni bia³ej pañstw muzu³mañskich ¦rodkowej Azji i Kaukazu. Mimo wielokrotnych zniszczeñ wojennych zamek prezentuje siê wspaniale i zachwyca swym ogromem (np. mury obronne maja 5,5 km d³ugo¶ci). Po Malborku pojechali¶my na przegl±d ¯u³aw Malborskich, Elbl±skich i Gdañskich. Po drodze mijali¶my dziesi±tki kana³ów odwadniaj±cych, odnóg starodawnej Delty Uj¶cia Wis³y, jazów i przepompowni, oraz ogromne po³acie zbó¿ i innych upraw w depresji na ¿yznych ¯u³awach. (najwiêksza depresja ko³o Elbl±ga ma g³êboko¶æ – 1,6 m w Raczkach). W Stegnach zwiedzili¶my Muzeum Bursztynu BURSZTYNOWA KOMNATA. Pan Wojciech opowiedzia³ nam o historii powstania bursztynu, z³o¿ach, wydobyciu od najdawniejszych czasów po wspó³czesne, handlu bursztynem, jego zastosowaniu i obróbce, wyrobach artystycznych np. s³ynnej Bursztynowej Komnacie i jej poszukiwaniu, rodzajach skamieliny, inkluzjach oraz o rozpoznawaniu prawdziwego bursztynu. „Ba³tyckie Z³oto” jest znane na ca³ym ¶wiecie, dalej jest wydobywane w ilo¶ci kilkunastu ton rocznie i stanowi od wieków cenny produkt handlowy. Po jednogodzinnej prelekcji i pytaniach, oraz zakupach pojechali¶my do Krynicy Morskiej. Jest to jedyne miasto na Mierzei Wi¶lanej licz±ce ok. 10000 sta³ych mieszkañców i 60000 ³ó¿ek do spania w pensjonatach, hotelach i apartamentach przecudnie po³o¿onych w lesie na piasku. Wodê do p³ywania i k±pieli mamy na Zalewie Wi¶lanym oraz 1 km na pó³noc w morzu na Zatoce Gdañskiej. Zwiedzili¶my najpierw latarniê morsk± o wysoko¶ci ponad 20 m z przepiêkn± panoram± na morze, zalew, Park Krajobrazowy Mierzei Wi¶lanej, miasto Krynicê Morsk± i miasta po stronie po³udniowej Zalewu na Wy¿ynie Elbl±skiej: Frombork, Kadyny i Tolkmicko. Spacerem przez las doszli¶my do pla¿y g³ównej k±pieliska morskiego w Krynicy. Prze¿yli¶my szok, bo to koñcówka maja, a temperatura wody ok. 18 stop. C, niesamowite ilo¶ci pla¿owiczów i k±pi±cych siê w morzu. Pe³ni wra¿eñ i chêci pozostania na d³u¿ej po przerwie na kawê pojechali¶my w okolice Skowronków zobaczyæ Przekop Mierzei Wi¶lanej najwiêkszej inwestycji rz±dowej ostatnich lat (oddana do u¿ytku w 2022 r). Z wysokiego wiaduktu zobaczyli¶my imponuj±c± budowlê z 2 wysokimi na 20 m obrotowymi mostami, parkingami, ¶luz±, falochronami oraz dojazdami i widokami na pe³ne morze i Zalew Wi¶lany.W drodze powrotnej na nocleg zobaczyli¶my ogromny trochê zniszczony drewniany wiatrak ko¼lak z XVII w. jedyny tego typu w Polsce s³u¿±cy jako m³yn w miejscowo¶ci Drewnica, bociana spaceruj±cego na podwórku domu razem z kurami, oraz menonickie domy szachulcowe podcieniowe w miejscowo¶ci ¯u³awka. Po kolacji w restauracji Swojskie Smaki pojechali¶my do hostelu na poczêstunek winem marki „Myrtos”, ¶piewy piosenek przy akompaniamencie gitary w rêkach Jasia Ludwiczaka i snucie opowie¶ci turystycznych po dniu pe³nym wra¿eñ.

   W trzecim dniu po ¶niadaniu pojechali¶my do Gdañska. Przy Bramie Wy¿ynnej czeka³ ju¿ na nas przewodnik pan Tomasz Dzieliñski. Poprowadzi³ nas w trasê G³ównego i Starego Miasta, Nabrze¿a i Portu, D³ugiego Targu, Oliwy i Osiedla Przymorze najwiêkszego w Gdañsku. Zobaczyli¶my chodz±c po Mie¶cie G³ównym: Bramê Wy¿ynn±, Zielon± i Z³ot±, domy rodzinne Jana Heweliusza i Openheimera, Dom Kopernika, Dom Uphagena, Dwór Artusa z Muzeum, fontannê Neptuna na D³ugim Targu, Ratusz Miasta G³ównego, Bazylikê Mariack± z wyposa¿eniem i wnêtrzem, Arsena³ - obecnie Akademia Sztuk Piêknych, ko¶ció³ ¶w. Ducha i ¶w. Miko³aja dominikañski. Na Starym Mie¶cie zobaczyli¶my: Halê Targowa z odkrytymi fundamentami najstarszego ko¶cio³a z XI w., ko¶ció³ ¶w. Józefa i ¶w. Katarzyny z zewn±trz, M³yn Wielki z Muzeum Bursztynu, ratusz Starego Miasta, Dom Opatów, Plac Czes³awa Niemena i Budynek dawnego KW PZPR, który podpalono benzyn± w 1970 r podczas protestu robotników. Nastêpnie pojechali¶my do Oliwy dzielnicy Gdañska, a dawniej oddzielnej osady ze s³ynnym opactwem cystersów. Najpierw zwiedzili¶my przepiêkny park opacki pocysterski z kwietnikami, alejkami, szpalerami przyciêtych drzew, bajkowym strumykiem z romantycznymi mostkami, wodospadami i jeziorkami, z mnóstwem ptactwa wodnego i parkowego. Potem w Bazylice Archikatedralnej drugiej co do d³ugo¶ci w Polsce wys³uchali¶my 15 minutowego koncertu organowego muzyki ko¶cielnej na organach najwiêkszych w Polsce o cudownym brzmieniu. W trakcie muzyki poruszaj± siê na prospekcie organowym figurki postaci muzyków z ró¿nymi instrumentami. Po koncercie przewodnik oprowadzi³ nas po katedrze wokó³ o³tarza opowiadaj±c o obrazach, figurach i epitafiach umieszczonych w szpalerze kilkunastu kaplic i w nawie g³ównej. Wracali¶my z Oliwy przez Osiedle Przymorze i zobaczyli¶my najd³u¿szy budynek w Polsce i Europie o d³. 826 m zamieszkany kiedy¶ przez 15000 mieszkañców, park wypoczynkowy z pla¿ami i molo Brze¼no, najpiêkniejszy w Polsce ”Stadion Bursztynowy”, oraz tunel pod Wis³± o d³. ok. 1,5 km. Po kolacji by³ wieczorek po¿egnalny z winem „Myrtos”, ¶piewem piosenek oraz tañcami, które prowadzi³a dynamiczna Ola.

   W czwartym dniu by³ powrót i zwiedzili¶my po drodze najpierw zamek krzy¿acki w Sztumie z ciekawym muzeum (Oddzia³ Muzeum Narodowego w Malborku). Piêknie po³o¿ony na cyplu nad jeziorem zamek z murami obronnymi by³ siedzib± komturii. Zosta³ zniszczony w wojnie 13 letniej, czê¶ciowo rozebrany, lecz dalej stanowi z murami obronnymi ¶wiadectwo potêgi Zakonu Krzy¿ackiego. Nastêpny ponad jednogodzinny postój by³ w Kutnie, gdzie zwiedzili¶my Zamek Saski z muzeum pami±tek po królach Saskich na tronie polskim, oraz muzeum pocztylionu: jak dawniej podró¿owano na trasie poczty saskiej z Warszawy do Drezna w XVIII w. Zobaczyli¶my XVIII wieczne stroje, ekwipa¿e, kufry, listy, dokumenty, mapy z 2 trasami podró¿y i miejscami postoju i noclegu oraz holograficzne postaci podró¿nych: króla, królowej, szambelanów, dam dworu itp, Obejrzeli¶my tak¿e pomieszczenia królewskie: salon spotkañ i narad, salê balowa, kuchniê, sypialniê, umywalniê, a nawet salê tronow± z tronem królewskim. Budynek jest oryginalny XVIII wieczny typu szachulcowego kryty gontem nigdy nie zniszczony z ogromnym bia³ym or³em na szczycie dachu spogl±daj±cym w stronê Drezna. Po drodze by³ postój na toaletê i potem nast±pi³ ju¿ powrót.

    Powrót nast±pi³ oko³o godziny dziewiêtnastej. Program wycieczki przygotowa³, zorganizowa³, opowiada³ historiê zwiedzanych miejsc i obiektów oraz prowadzi³ kol. Myrta Mieczys³aw. W wycieczce uczestniczy³y 52 osoby z Oddzia³u PTTK z ¦wiêtoch³owic i nie tylko.

                                                                                                    Prezes Ko³a

                                                                                                    Myrta Mieczys³aw